Enflasyonun yükselmesinde tesirli olan ve yüksek seyreden kiralarla ilgili Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği’nden (GYODER) teklif geldi.
GYODER Başkanı Neşecan Çekici, barınma sıkıntısına deva olmak için GYODER Yeni Konut Modeli’ni kurguladıklarını anımsatarak, bu modelle kira fiyatlarını yarıya indirmeyi ve kentsel dönüşüme yer hazırlamayı amaçladıklarını söyledi.
“DEVLETTEN YALNIZCA ARSA İSTİYORUZ”
Kamunun kiraya veren pozisyonunda olduğu bu modelde, arsa maliyetlerini düşürerek konut üretim maliyetlerini dengelemeye çalıştıklarını tabir eden Cazip, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Devletin elindeki emlak, gayrimenkul geliştiricilerine muhakkak bir proje devri için ödünç verilirse ve kamu-özel işbirliği formülüyle seri bir üretim yapılırsa on binlerce konut inşa edilebilir. Arsa maliyeti sebebiyle oluşan fark kiraları yarı yarıya düşürüyor. Bu modelde, kullanıma açılacak emlakta konutların üretilmesi sağlanırken, emlakın mülkiyeti de devlette kalıyor. Kamunun kiraya veren pozisyonunda olduğu bu modelin finansmanını, sermaye piyasası enstrümanlarını da içine alan çeşitli senaryolarla destekledik. Yani finansman için de devlete yük olmuyoruz, devletten yalnızca arsa istiyoruz.”
“FAİZLERİN DÜŞMESİYLE KONUTTA CANLANMA YAŞANABİLİR”
Çekici, konut satış sayılarının 2024’te evvelki yılın üzerinde gerçekleşeceğini belirterek, ocak-kasım periyodunda el değiştiren konut sayısının 2023’ün tamamını geçtiğini söyledi.
Aralık sayılarının açıklanmasıyla 2024’e ait konut satış adetlerinde evvelki yıla nazaran yüzde 17-18 artış beklediklerini lisana getiren Alımlı, “Geçen sene hem sarsıntı baz tesiri hem yüksek gerçek konut fiyatları gerçeği vardı, bu sene ise konutların pahası reelde neredeyse hiç artmadı, hasebiyle satışların daha yeterli olacağını bilhassa son 5 ayın istatistikleri söylüyor. Türkiye konut pazarı Avrupa’da da birinci pazar, OECD ülkeleri içinde Amerika’dan sonra ikinci sırada” dedi.
Çekici, konutta kredi faizlerinin düşmesiyle daha fazla canlanma yaşanabileceğini kaydederek, yüksek faiz oranlarının konut alıcılarının yatırım yapma isteğini baltaladığını, hakikat siyasetlerle gayrimenkulün tekrar en güvenilen yatırım aracı haline getirilebileceğini anlattı.
TCMB’nin birinci faiz indirimini geçen ay yaptığını anımsatan Cazibeli, “Piyasalar ve uzmanlar, bu indirimlerin devam edeceğini öngörüyor. Hasebiyle faizlerin düşmeye başladığı bu süreçte konut satışlarının artacağını, öngörülebilir yerin oluşmasıyla üretimin de hızlanacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
“KONUT SAHİPLİĞİNİN YÜZDE 70’LERE ÇIKARILMASI İÇİN KAMU-ÖZEL İŞBİRLİĞİ ŞART”
Neşecan Cazip, Türkiye’nin konut krizine yönelik bütüncül bir siyaset benimsemesi gerektiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu mevzuyu sık sık her platformda tekrar ediyoruz. Uzun vadede, kentsel dönüşümün hızlandırılması ve konut sahipliği oranının tekrar yüzde 70 düzeylerine çıkarılması için kamu-özel işbirliği, hatta muhakkak hususlarda iş kısmı kural. Çok disiplinli dalımızın birçok bileşeni, kıymetli bir düzeltme ve olağanlaşma periyodu yaşıyor. Gayrimenkul bölümü Türkiye iktisadının kalbidir. Bu her vakit böyleydi, yarın da o denli olacak. Kesimin nabzının daha sağlıklı atmasını sağlamak, iktisatta tekrar çarpan tesiri yaratmak için kimi yenilikçi tedbirler, düzenlemeler gerekiyor.”
Çekici, Türkiye’de yıllık konut üretimi gereksiniminin 800-900 bin olduğunu lakin şu anda bunun 500-600 bin civarında seyrettiğini lisana getirerek, zelzeleye karşı acil dönüştürülmesi gereken yüz binlerce konut bulunduğunu, önemli bir bütünleşik konut siyasetinin acil koduyla Türkiye gündeminin üst sıralarında yer alması gerektiğini vurguladı.
Kamu, özel dal, STK ve akademinin tek masada bir ortaya gelmeleri gerektiğini belirten Cazibeli, “Ortak akılla yeni yollar, yeni tahliller geliştirmeli, dünya ile entegre, kalıcı ve sürdürülebilir siyasetler oluşturarak kesimimizi canlandırmalı ve hasebiyle toplumu içinde bulunduğu barınma krizinden çıkartmalıyız” tabirlerini kullandı.